Tablica 6

PTAKI OKOLIC FIOŁKOWEJ GÓRY 

Okolice Fiołkowej Góry i Śląski Ogród Botaniczny to raj dla ornitologów. O bogactwie gatunków ptaków przesądza wielka dostępność pożywienia i bardzo sprzyjające warunki lęgów. Tereny parkowe i leśne zamieszkane są, ku uciesze odwiedzających, przez liczne ptaki śpiewające, wśród nich skowronki, pliszki, kosy, rudziki, sikorki, szpaki, mazurki, sójki i wiele, wiele innych. Obszary pól i łąk zamieszkują bażanty i kuropatwy. Licznie reprezentowana jest grupa ptaków drapieżnych, w tym również sów. Poza tym spotkać możemy „starych przyjaciół”, takich jak wrony, sroki, grzywacze, kukułki, dzięcioły czy bociany. Spośród tych wszystkich mieszkańców poznajcie choć kilka gatunków i postarajcie się je zaobserwować!

Sikora bogatka

Bogatka to najpospolitszy gatunek sikory. Jej naturalnym środowiskiem są lasy, parki, ogrody, śródpolne zadrzewienia, jednak może być także obecna w wielkich miastach. Jest ptakiem niezwykle odważnym, nie stroni od towarzystwa ludzi. Odnośnie do wyboru miejsca gniazdowania nie ma specjalnych wymagań, więc zasiedla dziuple, nawet te niskie na drzewach, oraz budki lęgowe. Gdy ich nie ma, nie pogardzi ani szczelinami w budynkach, ani słupkami ogrodzeniowymi.

Kowalik

Tego ptaka można nazwać nadrzewnym kaskaderem, gdyż osiągnął niezwykłą sprawność w poruszaniu się po drzewach. W tej sztuce nie dorównuje mu żaden inny gatunek, nawet dzięcioł. Po pniu kowalik chodzi we wszystkich kierunkach, nawet z głową w dół. Gniazduje w budkach lub dziuplach. Jeżeli otwór dziupli jest zbyt duży, samica kowalika zmniejsza wejście, zalepiając je mieszanką gliny i ziemi. W ten sposób zwiększa bezpieczeństwo gniazda i swoich młodych.

Zięba zwyczajna

Ocenia się, że jest to najliczniej występujący ptak w skali Europy; zamieszkuje wszystkie tereny, gdzie rosną większe drzewa. Jako typowy przedstawiciel rodziny łuszczaków chętnie  żywi się nasionami różnych roślin, natomiast latem także owadami. Ziębę można poznać po niepowtarzalnym ubarwieniu – różowym upierzeniu, szaroniebieskiej głowie, czarnych skrzydłach z białymi pręgami i po zielonym kuperku. Łatwo rozpoznawalny jest również śpiew samców, choć w zależności od regionu występowania może różnić się od siebie. Są to tzw. dialekty śpiewu.

Myszołów

To najliczniej występujący ptak drapieżny zarówno na Śląsku, jak i w całej Polsce. Jego siedlisko stanowi mozaika lasów i terenów rolniczych. Drapieżnik ten poluje na otwartym terenie, a jego ofiarami padają najczęściej myszy, norniki, rzadziej krety, żaby, węże, osłabione ptaki i ssaki, czasem nawet bażanty lub zające. Pomimo znacznej zmienności barw upierzenia, lecącego myszołowa możemy łatwo rozpoznać po krótkim, szerokim ogonie i po charakterystycznym białym pasie na pokrywach skrzydeł i piersi. Jasne lotki mają ciemne, wręcz czarne końce.

Trznadel

To bardzo charakterystycznie ubarwiony ptak, nierozłącznie związany z terenami rolniczymi, które przecinają pasy śródpolnych zadrzewień i zakrzewień. Swoje gniazda zakłada na ziemi, w kępie traw lub u podstawy gęstych krzewów. Samce przez cały rok zachowują cytrynowożółtą barwę głowy i brzucha, natomiast samice, poza okresem godowym, są brązowe, z delikatnym żółtym nalotem na brzuchu. Zimą krajowe trznadle odlatują na zachód i południe, a do nas przylatują osobniki ze wschodnich terenów Europy.

Gołąb grzywacz

Grzywacz, największy gołąb europejski, inaczej zwany jest gołębiem leśnym lub dzikim. W przeszłości był bardzo płochliwy i unikał obecności człowieka, jednak obecnie można go spotkać w śródmiejskich parkach, a nawet w zadrzewieniach osiedlowych. Grzywacza wyróżnia specyficzne ubarwienie, odmienne i nie do pomylenia z innymi gatunkami gołębi. Po bokach szyi znajdują się charakterystyczne białe plamy, pierś ma różowawy połysk, głowa jest niebieskawa, dziób pomarańczowy, a na skrzydłach znajdują się białe pręgi.