Tablica 5

Fauna zadrzewień śródpolnych

Stare zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne okolic Fiołkowej Góry sąsiadujące z polami, łąkami, lasami, w terenie o urozmaiconej rzeźbie – to miejsce gwarantujące możliwość obserwacji wielu gatunków zwierząt zarówno małych, jak i dużych. Dla jednych gatunków zadrzewienia są główną siedzibą, dla innych – okresowym schronieniem, dla jeszcze innych – chętnie odwiedzanym żerowiskiem. Swoje nory mają tu lisy i borsuki. W ciągu dnia odpoczywają tu dziki, zwłaszcza jeśli nie mogą przebywać w okolicznych uprawach kukurydzy. Schronienie na czas przerwy w żerowaniu znajdują tutaj sarny. Obecność leszczyny przyciąga wiewiórki, a odsłonięte, kamieniste miejsca, zwłaszcza w pobliżu wyrobisk wapiennych, sprzyjają ciepłolubnym gadom – jaszczurkom i wężom. Bliskość Jasienicy i niewielkich zbiorników wodnych zapewnia wyśmienite miejsce rozrodu żyjącym tu płazom.

Sarna

Sarny żerują na polach i obrzeżach lasów, natomiast schronienie znajdują w zaroślach lub w śródpolnych remizach. Zjadają wybrane gatunki roślin, skubiąc jedynie młode pędy i listki. Połowę ich pokarmu stanowią zioła, natomiast resztę – pędy drzew i trawy.

Zając

Legowisko zająca to płytka naturalna lub wykopana jamka nazywana kotlinką. To właśnie tam ukryte są maleńkie szaraki. Jeżeli podczas wędrówki przez pola i łąki ujrzymy małe, przycupnięte w kotlince zajączki, nie należy ich płoszyć, ale czym prędzej trzeba się oddalić. Matka odwiedza je wieczorami na karmienie, a podczas dnia trzyma się z dala, aby nie przyciągać drapieżników.

Wiewiórka

Ulubionym pokarmem wiewiórek są orzechy laskowe, których w okolicy nie brakuje. To właśnie one stanowią większą część zapasów gromadzonych na zimę w spichlerzach, czyli w dziuplach. Jednak znaleźć tu można także żołędzie, szyszki i bukiew. Gdy przychodzi zima, wiewiórki nie zapadają w sen zimowy, tylko większość czasu spędzają w dziupli, pożywiając się pieczołowicie zgromadzonym pokarmem.

Zaskroniec i ropucha szara

Wiosną gady i płazy budzą się z zimowego snu. Ropucha szara rozpoczyna swoją wędrówkę na miejsca godowe, z kolei zaskrońce, jeszcze ospałe, często wygrzewają się w słońcu. „Kąpielom słonecznym” sprzyjają skały wapienne, które szybko się nagrzewają i oddają ciepło. Poniższe zdjęcie przedstawia niezwykłą scenę, rozgrywającą się wiosną na stokach Fiołkowej Góry. Zaskroniec, którego głównym pożywieniem są płazy, upolował ropuchę szarą. Ten najpospolitszy polski wąż pożera swe ofiary żywcem, nie stosując duszenia. Po połknięciu chowa się w bezpiecznym, ciepłym miejscu i w ciągu 72 godzin trawi całkowicie spożyty pokarm.

Ślimak winniczek

Winniczek to największy w Polsce ślimak lądowy, przeciętnie jego muszla osiąga 5 cm średnicy. Idealnym dla niego biotopem są świetliste lasy liściaste, parki, ogrody, winnice i siedliska synantropijne, szczególnie na podłożu wapiennym. Warunki panujące wzdłuż ścieżki są wyśmienite dla tego gatunku. Od wieków ślimak winniczek uznawany był za przysmak, a współcześnie szczególnie lubiany jest we Francji. Co ciekawe, w okresie średniowiecza dopuszczalne było spożywanie tego przysmaku nawet w czasie postu.