Cóż to za zwierz

CÓŻ TO ZA ZWIERZ?

 

Sarna

Morfologia

Sarna to najmniejszy w Polsce przedstawiciel rodziny jeleniowatych. Ma smukłe ciało, długie nogi i małą głowę. Ciężar osobnika wynosi około 25–30 kg. Latem futro zwierzęcia jest płoworude, natomiast zimą staje się ciemnoszare. Na pośladkach znajduje się lustro, czyli biała plama. Samce są większe od samic i posiadają niewielkie poroże - parostki.

Siedlisko i pokarm

Równie chętnie sarna zamieszkuje lasy i tereny rolnicze. Lubi polne zakrzewienia i zadrzewienia. Jej urozmaicone pożywienie składa się głównie z roślin zielnych, pędów drzew i krzewów, a także z roślin uprawnych.

Zarys biologii i ekologii

Sarny zazwyczaj przywiązują się do zasiedlonego miejsca. Samice tworzą stada, rodzinne grupy, natomiast kozły żyją samotnie. Aktywne w ciągu dnia, ale najintensywniej żerują w porannych i wieczornych godzinach. Okres godowy wypada na przełomie lipca i sierpnia, a ciąża trwa około 9 miesięcy. Najczęściej rodzą się dwa młode. Stada saren zamieszkujące lasy liczą na ogół kilkanaście osobników, natomiast sarny polne tworzą stada nawet do 100 osobników.

Występowanie i status w Polsce

Sarna występuje na terenie całej Polski, gdzie zalicza się do gatunków łownych, najliczniej reprezentowanej tak zwanej zwierzyny grubej.

 

Jeleń szlachetny

Morfologia

Masa ciała osobnika wynosi od 100 do ponad 300 kg. Samce są zdecydowanie większe od samic. Latem futro zwierzęcia jest czerwonobrązowe, a zimą brązowoszare z jasnym talerzem na zadzie. Byki noszą poroże zrzucane co roku z końcem zimy. Sylwetka samców wraz z wiekiem ulega zmianie – na karku rozrasta się grzywa, a przód ciała staje się bardziej masywny.

Siedlisko i pokarm

Jelenie zamieszkują duże kompleksy leśne, głównie lasy liściaste i mieszane, które obfitują w podszyt i runo. Jelenie to typowi roślinożercy. Żywią się trawami, ziołami, liśćmi, młodymi pędami drzew i krzewów, żołędziami, porostami oraz leśnymi owocami.

Zarys biologii i ekologii

Łanie wraz z młodymi i młodzieżą tworzą stada liczące do kilkudziesięciu osobników. Odrębne mniejsze chmary tworzą samce, które są w zbliżonym wieku. Okres godowy przypada we wrześniu i na początku października. Odbywa się wtedy rykowisko, podczas którego byki toczą zażarte walki. Ciąża u jeleni trwa niecałe dwa miesiące, młode rodzą się w maju lub na początku czerwca.

Występowanie i status w Polsce

W Polsce jelenie występują we wszystkich większych kompleksach leśnych, przy czym liczniejsza populacja zamieszkuje zachodnią i północno-zachodnią część kraju. To gatunek łowny, który jest najważniejszym przedstawicielem zwierzyny grubej.

 

Lis

Morfologia

To powszechnie znany gatunek ssaka drapieżnego średniej wielkości. Tułów osobnika jest wydłużony, ogon długi i puszysty, nogi krótkie, a wąski pysk zdobią trójkątne uszy. Wierzch ciała jest rudy, spód i koniec ogona biały, uszy i dolne części kończyn czarne. Waga osobnika waha się od 5 do 15 kg.

Siedlisko i pokarm

Lis zamieszkuje najróżniejsze biotopy, od rozległych lasów do obszarów zurbanizowanych. Wyróżnia się wysoką inteligencją, dzięki czemu z łatwością przystosowuje się do nowego środowiska. Dieta lisów zależy od siedliska zamieszkania i dostępnego pokarmu. Żywią się zarówno gryzoniami, rakami czy zającami, jak i padliną oraz odpadkami żywności ze śmietników.

Zarys biologii i ekologii

Lisy żyją w parach, czasem w grupach rodzinnych, zajmując pewne terytorium. Prowadzą nocny tryb życia. Schronienie znajdują w samodzielnie kopanych norach lub w adoptowanych do własnych potrzeb norach borsuków. Okres godowy lisów przypada na przełom stycznia i lutego, a młode rodzą się po dwóch miesiącach w liczbie od 4 do 8.

Występowanie i status w Polsce

Ten gatunek jest bardzo pospolity w całym kraju. Od ubiegłego stulecia jego liczebność wyraźnie wzrosła, co zapewne jest wynikiem zastosowania szczepionki przeciwko wściekliźnie. Wysoka liczebność tego drapieżnika stanowi poważne zagrożenie dla ptactwa gnieżdżącego się na ziemi i populacji zająca, wciąż bardzo mało stabilnej.

 

Borsuk

Morfologia

W Polsce borsuk to największy przedstawiciel łasicowatych. Jego ciało jest krępe, zakończone krótkim ogonkiem. Ma wydłużoną i spłaszczoną głowę połączoną z tułowiem krótką, grubą szyją. Nogi są krótkie i mocne oraz zaopatrzone w długie pazury. Futro, srebrzystoszare na grzbiecie, jest na spodzie czarne. Biała głowa ma charakterystyczne dwie czarne pręgi, które przechodzą przez oczy i uszy. Waga waha się od 8 do 20 kg, na ogół samice są cięższe.

Siedlisko i pokarm

Borsuki zamieszkują lasy i tereny rolniczo-leśne. Mieszkają w norach znajdujących się pod osłoną drzew i krzewów. Dieta borsuków składa się głównie z bezkręgowców, ale zjadają także drobne ssaki, ptaki, płazy, gady i mięczaki. Żywią się również pokarmem roślinnym: owocami, ziarnami, kłączami i bulwami. Nie gardzą padliną i resztkami żywności ze śmietników.

Zarys biologii i ekologii

Borsuki to zwierzęta nocne, a w ciągu dnia lubią wygrzewać się w słońcu. Są bardzo rodzinne, a każda rodzina posiada swoje terytorium i kompleks nor. Taka grupa liczy od kilku do kilkunastu osobników. Gody odbywają się od końca maja do sierpnia. U borsuków występuje przedłużona ciąża, która trwa od 7 do nawet kilkunastu miesięcy. Od stycznia do kwietnia przychodzi na świat 3-4 młodych.

Występowanie i status w Polsce

W Polsce borsuk spotykany jest w całym kraju. W ostatnich latach odnotowano wzrost jego liczebności.

 

Dzik

Morfologia

Duży przedstawiciel ssaków kopytnych o krępym, masywnym ciele i dużej głowie z charakterystycznym ryjem. Masa ciała dorosłych dzików waha się od 100 do 200 kg. Futro jest jednolite, od szarego przez brunatne po prawie czarne. Najmłodsze osobniki do 3 miesiąca życia mają po bokach ciała charakterystyczne żółtawe pasy. Dziki posiadają kły, dolne nazywamy szablami, a górne, które rosną przez całe życie, nazywamy fajkami.

Siedlisko i pokarm

Dziki zamieszkują wszystkie strefy lasów, ale coraz częściej pojawiają się na terenach rolniczych i zurbanizowanych. Dziki to typowi wszystkożercy. Ich dieta zmienia się w zależności od pory roku, siedliska i regionu. Żywią się głównie pokarmem roślinnym, ale też bezkręgowcami, płazami, drobnymi gryzoniami, jajami i pisklętami.

Zarys biologii i ekologii

Dziki to zwierzęta stadne tworzące grupy rodzinne. Dojrzałe odyńce żyją samotnie. Dziki prowadzą nocny tryb życia, zaczynają żerować przed zachodem słońca, a do dziennych ostoi powracają o świcie. Huczka, czyli ruja, przypada późną jesienią. Ciąża trwa 4 miesiące. Rodzi się od 4 do 8 młodych.

Występowanie i status w Polsce

Dzik występuje na terenie całej Polski. Obecnie mówi się o zbyt dużej populacji, która prowadzi do powstawania wielu szkód w rolnictwie. Dzik jest ważnym gatunkiem łownym.

 

Zając szarak

Morfologia

Zając szarak to największy przedstawiciel zającowatych w Polsce. Waży 4-4,5 kg. Ma szarobrązowe futro z białym spodem. Uszy są długie, szpiczaste, zakończone na czarno.

Siedlisko i pokarm

Zając zamieszkuje tereny otwarte, zazwyczaj pola, suche łąki i nieużytki, rzadziej małe kompleksy leśne. Jego dieta składa się głównie z roślin zielnych, traw, ziół i zbóż oraz uprawnych roślin strączkowych. Zimą żywi się korą, młodymi pędami i pąkami drzew liściastych.

Zarys biologii i ekologii

Zające prowadzą osiadły tryb życia i przez większość roku żyją samotnie. Okres godowy jest rozłożony w czasie od stycznia aż do sierpnia. Młode przychodzą na świat od marca do września. Samica w sezonie rodzi 3-4-krotnie, najczęściej 1-2 młode, a w kolejnych miotach od 1 do 6 młodych.

Występowanie i status w Polsce

Zając występuje na terenie całego kraju. W Polsce jest gatunkiem łownym zwierzyny drobnej, objętym okresem ochronnym od stycznia do października.