KALENDARIUM
W niedzielę, 6 kwietnia, w Śląskim Ogrodzie Botanicznym obchodzono Międzynarodowy Dzień Ptaków. Wstępem do święta dwa dni wcześniej była prelekcja animatora przyrodniczego Andrzeja Pająka w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Mikołowie, który zaprezentował 80 gatunków ptaków z różnych części świata. Wystawę dermoplastów można oglądać w czytelni MBP do 18 kwietnia.
fot. Andrzej Pająk wśród swojej kolekcji dermoplastów
Wspólnie z Ogólnopolskim Towarzystwem Ochrony Ptaków i Górnośląskim Kołem Ornitologicznym zorganizowano seminarium popularnonaukowe, podczas którego wygłoszonych zostało kilka prelekcji, m.in. nt. badań nad bocianami czarnym i białym czy pasji fotografowania przyrody. Po zakończeniu uczestnicy udali się na obserwacje ptaków zamieszkujących Śląski Ogród Botaniczny i okolice.
Jak podczas każdego święta, tak i teraz dzieci wraz z rodzicami dobrze się bawiły na grze terenowej, w której pierwsi finaliści nagradzani byli budkami lęgowymi. Młodsi brali udział w zabawach ruchowych na świeżym powietrzu, a że słoneczna pogoda dopisała, chętnych przez cały dzień nie brakowało. Starsi zaś wykonywali prace plastyczne oczywiście o tematyce ptasiej.
Zainteresowanie wśród odwiedzających wzbudziła wystawa piór i wydmuszek p. Sabiny Cieśli-Nobis ze Śląskiego Ogrodu Zoologicznego oraz autorskie rysunki ptaków Stanisława Gacka.
6 kwietnia to również dzień rozpoczęcia całorocznego EkoBazaru – nowej inicjatywy Śląskiego Ogrodu Botanicznego wskazującej na jego wielowymiarowy charakter, w którym poza nauką i edukacją oraz działaniami ochroniarskimi podejmowane są również działania na rzecz ekologii i promowania zdrowej żywności. Podczas EkoBazaru producenci ekologicznej żywności oferowali swoje produkty: warzywa, owoce, jaja, pieczywo, miody i in., dzięki czemu wszyscy goście odwiedzający Ogród podczas Dnia Ptaków mogli zaopatrzyć się w zdrowe, nieprzetworzone i niezmodyfikowane genetycznie produkty. EkoBazar odbywał się będzie w każdą niedzielę, aż do 21 grudnia, zaś 13 kwietnia na EkoBazarze pojawią się dodatkowo produkty związane ze świętami Wielkanocnymi.
Tak jak w zeszłym roku, tak i w tym, 7 grudnia, w Śląskim Ogrodzie Botanicznym spotkali się z okazji swojego święta wolontariusze ŚOB. Są to zarówno ludzi młodzi, uczniowie i studenci, jak i osoby dojrzałe pracujące m.in. przy pielęgnacji kolekcji roślinnych, pomagające w organizacji i prowadzeniu świąt przyrodniczych, a także realizatorzy kampanii promocyjnej „Twój 1% ratuje ginące odmiany jabłoni”.
W sobotę o 15 na Sośniej Górze w przedświątecznej atmosferze (na dworze padał śnieg, półmiski zapełniły się suszonymi owocami, orzechami i cytrusami, a znad filiżanek unosił się zapach aromatycznej kawy z cynamonem) wolontariusze, pracownicy oraz zaproszeni goście wysłuchali wykładów w ramach seminarium „Dobre praktyki w wolontariacie”, podczas którego prelegenci oraz sami wolontariusze dzielili się swoimi doświadczeniami w pracy społecznej.
Spotkanie to było również okazją do wspólnego rozwijania wiedzy i umiejętności oraz podsumowań, ale przede wszystkim do podziękowań i wyróżnienia tych, którzy z wielką pasją, zaangażowaniem i inicjatywą podjęli wyzwanie pracy społecznej. Odbył się również warsztat integracyjny, były sympatyczne niespodzianki, wiele śmiechu i dobrej zabawy.
Osobiste podziękowania złożyli dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego Paweł Kojs oraz kierownik Pracowni Śląskiego Kalendarza Ekologicznego Marzena Osmalak.
W ramach obchodów Dnia Drzewa w Śląskim Ogrodzie Botanicznym odbyła się II Konferencja Naukowa "Metody analizy wzrostu promieniowego drzew w badaniach dendrochronologicznych".
Ostatnie święto rodzinne Śląskiego Kalendarza Ekologicznego już za nami! Mimo iż październikowa aura nie rozpieszczała, na Sośnią Górę znów zawitało wielu gości. Wysoka frekwencja cieszy niezmiernie. Miło jest mieć tę świadomość, iż to, co dla Państwa przygotowujemy, ma sens i się podoba!
6 października w Śląskim Ogrodzie Botanicznym był dniem, w którym wszystkie atrakcje dotyczyły zwierząt. Liczne warsztaty oraz zabawy manualne były dla dzieci okazją do zaprzyjaźnienia się ze światem zwierząt. Z naturalnych materiałów i skarbów lasu powstawały sympatyczne jeże, wiewiórki albo zające. Uczniowie z Gimnazjum nr 1 z Czechowic-Dziedzic przygotowali zajęcia, na których można było tworzyć cuda techniką quillingu, a najmłodsi chętnie przysiadywali w kąciku zabaw oraz w bibliotece, gdzie czytano bajki i ciekawe opowieści o zwierzętach. Były warsztaty mikroskopowe, bazar produktów naturalnych i rękodzielnictwa oraz kawiarenka. Przed dziedzińcem gości witała wystawa Klubu Gaja „Ryby mają głos!”, a na chętnych czekała gra terenowa „Tropiciele Zwierząt”. Tradycyjnie w ramach święta odbyło się również seminarium popularnonaukowe, na którym prelekcję wygłosił m.in. Jacek Wąsiński, który opowiedział o dwudziestoletniej już działalności Leśnego Pogotowia dla dzikich zwierząt. Było również o zwierzętach udomowionych – o swojej wielkiej miłości do koni fryzyjskich opowiadali Mirela i Grzegorz Markocińscy. Na zakończenie dnia koncert dała Anna Bińczyk – kto nie został do końca, niech żałuje!
Dziękujemy wszystkim za aktywnie spędzony razem czas i już wyczekujemy wiosny i kolejnych spotkań z Państwem podczas świąt Śląskiego Ogrodu Botanicznego!
fot. Karolina czyta opowieść o zwierzętach.
W minioną niedzielę, 21 lipca, obchodziliśmy w Śląskim Ogrodzie Botanicznym Święto Pioruna. Przy wspaniałej pogodzie i w wyśmienitym humorze spotkaliśmy się przy okazji warsztatów, zajęć manualnych, gier i zabaw edukacyjnych, których tematem przewodnim były zjawiska pogodowe oraz zmiany klimatyczne. – Lipiec jest w naszym kraju miesiącem burz. W ostatnich latach coraz częściej mówimy o niespotykanej ich sile i kosztownych dla ludzi skutkach. Zadajemy sobie pytanie, czy człowiek za te pogodowe anomalie odpowiada. Skąd się biorą tak różne zdarzenia, jak susze i pożary obok potężnych burz i powodzi? Dlaczego często łączymy takie zjawiska ze zmianami klimatu, wymieraniem gatunków rodzimych, inwazjami gatunków obcych, nadmiernym rozmnażaniem szkodników itp.? Mamy nadzieję, że w trakcie obchodów Święta Pioruna wspólnie z państwem lepiej zrozumiemy otaczający nas świat i będziemy przygotowani na nadciągające zmiany – mówił dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego dr Paweł Kojs.
W Polsce żyje ponad 500 gatunków pszczół, choć trudno odnaleźć w literaturze przedmiotu ich jednoznaczną i spójną klasyfikację. Niemniej rozróżnia się 74 rodzaje pszczołowatych, a tylko jeden z nich: Apis mellifera to w istocie pszczoła miodna. Zdrowotne właściwości miodu czy też pierzgi są dziś właściwie wszystkim znane.
Sam miód stał się swego czasu bardzo popularny dzięki swoistej modzie na zdrową żywność i upowszechniane trendy lifestylowe wpisujące się w ideę „życia eko”. Wydaje się zatem, że miód i temat pszczół, jako ich producenta, obroni się sam między innymi dzięki działaniom piarowskim wielu koncernów spożywczych. Tymczasem, mówiąc o pszczołach, nie tyle chodzi o miód, ile o pożyteczny i niezastępowalny ich wpływ na rośliny oraz zachowanie bezcennej bioróżnorodności. To właśnie pszczoły, zapylając rośliny, utrzymują uprawy rolnicze, a tym samym zapewniają plony i żywność w skali całego globu. Ten utylitarny aspekt działalności pszczół uświadamia nam, jak ogromne znaczenie mają te małe owady w kwestii szeroko pojętego życia na Ziemi.
Mówi się, że jeśli wyginęłyby pszczoły, ludzkość byłaby w stanie przetrwać zaledwie kilka lat. Ta teza pokazuje, jak bardzo jesteśmy zależni od prawidłowości natury.
Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej został ustanowiony przez ONZ w 1992 roku, a jego celem jest podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństw. Bioróżnorodność łączy się z tym wszystkim, co stanowi o jakości życia, to dziedzictwo ludzkości, które należy chronić.
Przyłączając się do światowych obchodów, Śląski Ogród Botaniczny wspiera dążenia, mające na celu zwiększenie świadomości ludzi na temat ogromnego znaczenia różnorodności biologicznej dla świata, informowanie o zagrożeniach, które prowadzą do pogarszania globalnej sytuacji ekologicznej i o skutkach zachwiania równowagi pomiędzy poszczególnymi gatunkami.
Misją Śląskiego Ogrodu Botanicznego jest stworzenie przestrzeni chroniącej różnorodność biologiczną regionu i strefy klimatu umiarkowanego poprzez uprawę gatunków rzadkich i zagrożonych w celu rewitalizacji zespołów roślinnych, zachowanie w warunkach ex situ zagrożonych śląskich populacji roślin, ochronę wybranych cennych gatunków roślin uprawnych, wyodrębnienie odmian roślin zdatnych do nasadzeń w miastach oraz na terenach ekologicznie zdegradowanych, zachowanie istniejącej na terenie Ogrodu naturalnej flory roślin naczyniowych – w tym gatunków chronionych oraz naturalnych siedlisk i związanych z nimi zbiorowiskami roślinnymi.
Pod koniec lutego odbyła się inauguracja kolejnego roku Śląskiego Kalendarza Ekologicznego – Święto Żaby. Dzień ten był obchodzony w nieco inny niż dotychczas sposób: w ostatnich dniach lutego edukatorzy Śląskiego Ogrodu Botanicznego poprowadzili zajęcia przyrodnicze w klasach 1-3 mikołowskich szkół podstawowych. Szkoły również przygotowały się do tych nietypowych lekcji: dzieci samodzielnie przygotowały stroje związane z tematyką święta.W formie zajęć warsztatowych, konkursów: ruchowych, manualnych, sprawnościowych i wiedzy dzieci uczyły się, jak chronić płazy. Poprzez zabawę i gry poznawały ich życie i zwyczaje. Niewątpliwą atrakcją było przedstawienie o pewnej chorej Pani Żabie.
UWAGA KONKURS!
Serdecznie zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie fotograficznym z nagrodami pn. „Żabie inspiracje”. Jego celem jest promowanie sztuki fotografowania przyrody, rozwijanie umiejętności obserwacji przyrody i dostrzegania jej piękna, popularyzacja wiedzy przyrodniczej, promowanie idei ochrony przyrody, w szczególności ochrony płazów, budowanie oraz rozwijanie postaw proekologicznych oraz podnoszenie poziomu fotografii przyrodniczej.
Każdy uczestnik może przysłać maksymalnie pięć fotografii, które muszą wpisywać się w jedną z dwóch kategorii: 1) Portret żab – fotografie ukazujące piękno oraz różnorodność wszystkich płazów; 2) Żaba w środowisku – fotografie pokazujące miejsca związane z życiem płazów. Jest to konkurs długoterminowy (od 1 marca do 1 września), aby dać szansę na wnikliwą obserwację płazów, ich życia, zwyczajów, siedlisk i możliwość sfotografowania płazów w jak najbardziej interesujący sposób. Rozwiązanie konkursu i wręczenie nagród nastąpi 22 września podczas Dni Dzikiej Fauny, Flory i Siedlisk Naturalnych. Zachęcamy do udziału!
Dodatkowe informacje uzyskasz, pisząc na adres: e-mail: konkurs@sibg.org.pl
W minioną niedzielę świętowaliśmy z okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi. To już trzecia w tym roku impreza o tematyce przyrodniczej zorganizowana w ramach Śląskiego Kalendarza Ekologicznego. Śląski Ogród Botaniczny odwiedziło ok. dwa tysiące gości. Wysoka frekwencja oraz zainteresowanie działaniami prowadzonymi przez nasz Ogród bardzo cieszą i motywują do dalszej pracy na rzecz lokalnej społeczności.
Dzień obfitował w wiele rozmaitych atrakcji przygotowanych zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Przez całą niedzielę chętni goście uczestniczyli w grze radiowej zorganizowanej przez Mikołowski Klub Krótkofalowców SP9PKS. Zawodnicy musieli przejść trakcie gry kilka stanowisk, na których kolejno pozyskiwali informacje dotyczące zarówno samej działalności Klubu, jak i technicznych aspektów komunikacji drogą radiową. Wszyscy, którzy przeszli cały rajd krótkofalowców wzięli udział w losowaniu atrakcyjnych nagród. W grze uczestniczyli nie tylko młodzież i dzieci, ale niejednokrotnie dorośli oraz całe rodziny. Zabawa była wyśmienita i świetnie zorganizowana – dziękujemy!
Dużą popularnością cieszyły się zajęcia warsztatowe „Świat w skali mikro”, podczas których można było obserwować pod mikroskopem niemal każdy wybrany obiekt – własny włos, sierść zwierzęcia, liść ulubionej rośliny czy fragment pokarmu. Uczestnicy spojrzeli na świat z zupełnie innej, niż na co dzień perspektywy, a przy okazji nauczyli się obsługi wysokiej klasy mikroskopów oraz sporządzania preparatów.
Wyjątkową atrakcją dla dorosłych była gra „Kulturowy Kalejdoskop”, gdzie na ogromnej planszy (którą wcześniej malowały dzieci) drużyny przesuwały się o kolejne pola, odpowiadając na pytania poświęcone wiedzy międzykulturowej. Gracze dowiedzieli się m.in. czym jest Rivella, jaki jest najpopularniejszy sport w Indiach oraz czego nie powinno się robić podczas wspólnego posiłku w Japonii. W grze każdy był zwycięzcą, a uczestnikom wręczono książki ufundowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Jak zwykle przygotowano ciekawe zajęcia dla dzieci. Najmłodsi korzystali z kącika zabaw edukacyjnych, a nieco starsi brali udział w warsztatach tworzenia kukiełek oraz lepienia w glinie. Zuchy z harcerskiej Drużyny Wodnej z Mokrego prowadziły gry i zabawy na świeżym powietrzu. Dobry humor oraz słoneczna pogoda dopisały!
Do obchodów włączyło się także przedszkole nr 2 im. Kubusia Puchatka w Mikołowie, które zaprezentowało pomysłowe konstrukcje wykonane z surowców wtórnych przygotowane na konkurs pt. „Ekopojad”. Był recyklingowy samochód, pociąg, samolot, a nawet śmieciarka.
Tradycyjnie odbyło się seminarium popularnonaukowe. Tym razem było ono poświęcone tematyce związanej z budownictwem ekologicznym. Była mowa o energetyce budownictwa z materiałów nisko przetworzonych, biokomponentach w budownictwie ekologicznym, a także o alternatywie cywilizacyjnej, jaką jest autonomiczny dom dostępny.
Na dziedzińcu Centrum odbył się kiermasz produktów ekologicznych oraz rękodzieła. Goście mogli korzystać z kawiarenki serwującej domowe obiady oraz posłuchać koncertu, który tym razem dała Agnieszka Hutniczak, wykonując utwory muzyki klasycznej na oboju. Dodatkową atrakcją była lekcja języka esperanto prowadzona przez Mikołowski Klub Esperanto. Nowością były zajęcia z surwiwalu, podczas których grupa śmiałków wybrała się na Fiołkową Górę, by tam uczyć się, jak w bezpieczny sposób przygotowywać się do wypraw na łono natury.
Szymon Kuś opowiedział, jak zainteresował się ornitologią.
relacja video
W niedzielę 7 kwietnia, mimo iście zimowe aury, mikołowski Ogród odwiedziło wielu gości – dorosłych i dzieci, którzy wzięli udział w obchodach Międzynarodowego Dnia Ptaków. Święto otwierało seminarium „O ptakach słów kilka”, podczas którego wykładowcy reprezentujący Górnośląskie Koło Ornitologiczne (GKO) oraz Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP) przybliżyli uczestnikom tematykę ptaków – ich zachowań, siedlisk oraz metod fotografowania skrzydlatych stworzeń.
Niewątpliwą atrakcją dla rodzin i wszystkich uczestników Święta Ptaków był warsztat tworzenia budek lęgowych. Przykład dali przedstawiciele Śląskiego Ogrodu Botanicznego Paweł Kojs i Maja Głowacka, dziennikarz Polskiego Radia Katowice red. Wojciech Skowroński, przyrodnik i edukator ŚOB Jan Duda oraz Jacek Wąsiński z Leśnego Pogotowia, którzy symbolicznie skręcili pierwsze budki.
Po oficjalnym zainaugurowaniu akcji, pod czujnym okiem i dzięki wskazówkom inicjatorki całego przedsięwzięcia – Weroniki Papiesz, a także wolontariuszy, każdy mógł zbudować własny domek dla ptaków.
Dużym zainteresowaniem cieszyła się wystawa na dziedzińcu Centrum Edukacji gotowych już budek lęgowych rozmaitego typu, przygotowana przez dra inz. Jana Dudę. Przyrodnik z zapałem opowiadał o ich rodzajach oraz zasadach, jakimi należy się kierować, wieszając je na terenie własnego gospodarstwa.
Zalegający na Sośniej Górze śnieg nie zniechęcił gości i mimo zimna grupa ciekawskich wyruszyła na „Rajd Ptasiarzy” – wyprawę, podczas której wraz z zaproszonymi ornitologami obserwowano ptactwo zamieszkujące teren Śląskiego Ogrodu Botanicznego. Uczestnicy rajdu byli świadkami przelotu czajek, które akurat prowadziły wędrówki. Atrakcją dla obserwatorów były również myszołowy oraz błotniak stawowy, który właśnie przyleciał do Polski.
Dzieci tradycyjnie uczestniczyły w warsztatach manualnych. Nowością były ptasie gry i quizy. Ponadto zimowa aura zainspirowała organizatorów do śnieżnych zabaw. Dzieci i młodzież wzięli udział m.in. w bitwie na śnieżki, przeciąganiu liny oraz zjazdach na sankach.
Uwieńczeniem obchodów Dnia Ptaków był koncert Duetu Majerowska, który już po raz drugi przyjął zaproszenie do udziału w naszym święcie ekologicznym.
Zamysł twórców Śląskiego Ogrodu Botanicznego, aby stworzyć przestrzeń, w której nie tylko chroni się przyrodę i dba o jej bioróżnorodność, ale kreuje miejsce otwarte dla osób o różnych poglądach i zainteresowaniach, promujące szeroko rozumianą kulturę i sztukę – po 10 latach istnienia ŚOB zaczyna się urzeczywistniać.
Relacja ze Święta Ptaków red. Adama Podgórskiego dostępna na